Android İstifadəçilərinə XƏBƏRDARLIQ: Telefonunuzdakı Gizli Təhlükə – APK Faylları
Son zamanlar Android cihaz istifadəçiləri arasında Google Play Store-dan kənar mənbələrdən APK faylları yükləyərək tətbiq quraşdırmaq tendensiyası artıb. Lakin mütəxəssislər bu sadə görünən əməliyyatın arxasında ciddi kiber təhlükələrin gizləndiyini və bunun şəxsi məlumatların oğurlanmasından tutmuş maliyyə itkilərinə qədər ağır nəticələrə səbəb ola biləcəyi barədə həyəcan təbili çalır.
Cazibədar Təkliflərin Arxasındakı Tələ
Coğrafi məhdudiyyətləri aşmaq, rəsmi mağazada olmayan tətbiqləri əldə etmək və ya pullu proqramları pulsuz yükləmək kimi səbəblər istifadəçiləri APK fayllarına yönəldir. Lakin kiber cinayətkarlar məhz bu tələbatdan istifadə edərək populyar tətbiqlərin saxta, zərərli kodlarla zənginləşdirilmiş versiyalarını internetdə yayırlar. İstifadəçi pulsuz tətbiq əldə etdiyini zənn etdiyi halda, əslində öz cihazını təhlükəyə atmış olur.
Mütəxəssis Rəyi: “Cihazınızın Açarını Cinayətkarlara Təqdim Edirsiniz”
Kiber təhlükəsizlik üzrə mütəxəssis Orxan Vəliyev mövzu ilə bağlı şərhində bildirib: “Naməlum mənbədən yüklənən hər bir APK faylı potensial bir ‘troya atıdır’. İstifadəçi pulsuz oyun və ya tətbiq əldə etdiyini düşünərkən, əslində bank məlumatlarını, şəxsi yazışmalarını və fotolarını oğurlamaq üçün hazırlanmış casus proqramı quraşdırır. Bu, sanki evinizin açarını tanımadığınız birinə vermək kimidir.”
APK Fayllarının Əsas Riskləri Nələrdir?
Mütəxəssislər qeyri-rəsmi APK fayllarının aşağıdakı əsas riskləri yaratdığını vurğulayırlar:
- Zərərli Proqramlar (Malware): Telefonunuza virus, casus proqram və ya reklam proqramları yoluxa bilər.
- Məlumat Oğurluğu: Kontaktlar, mesajlar, bank kartı məlumatları və digər həssas məlumatlar oğurlana bilər.
- Cihazın Sıradan Çıxması: Proqram təminatı ilə uyğunsuzluq səbəbindən cihazın donması, qəfil sönməsi və performansının kəskin azalması baş verə bilər.
- Təhlükəsizlik Yeniləmələrindən Məhrum Olmaq: Bu cür tətbiqlər rəsmi yeniləmələri almadığı üçün yeni kiber hücumlara qarşı müdafiəsiz qalır.
Vətəndaşlar Necə Qorunmalıdır? – Təhlükəsizlik Tədbirləri
Vətəndaşların bu təhlükələrdən qorunması üçün aşağıdakı addımları atmaları tövsiyə olunur:
- Yalnız Rəsmi Mağazalardan İstifadə Edin: Tətbiqləri yalnız Google Play Store kimi etibarlı mənbələrdən yükləyin.
- “Naməlum Mənbələri” Bağlı Saxlayın: Telefonun ayarlar bölməsindən “Naməlum mənbələrdən quraşdırma” seçimini deaktiv edin.
- İcazələrə Nəzarət Edin: Tətbiqin tələb etdiyi icazələri diqqətlə yoxlayın. Funksiyasına uyğun olmayan icazələr tələb edən tətbiqlərdən çəkinin.
- Antivirus Proqramı Quraşdırın: Cihazınızda güvənilir bir antivirus proqramının olması təhlükəsizliyi əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
- Mütəmadi Yeniləyin: Həm əməliyyat sistemini, həm də quraşdırılmış tətbiqləri daima güncəl saxlayın.
Nəticə etibarilə, bir tətbiqi pulsuz əldə etmək və ya məhdudiyyətlərdən yayınmaq üçün APK fayllarına müraciət etmək, qısa müddətli rahatlıq müqabilində uzunmüddətli və ciddi təhlükələrə yol açır. Rəqəmsal təhlükəsizliyinizi qorumaq üçün hər zaman ehtiyatlı davranmaq və yoxlanılmış mənbələrə sadiq qalmaq şərtdir.
